• Muharrem Cem-Zeremonie

  • Muharrem Cem-Zeremonie

Alevilerin katliamlarla dolu tarihinde, Sivas'daki Madımak katliamı ne bir başlangıç ne de bir bitiştir. Sivas'ta, Madımak öncesindeki en büyük katliam 1978 yılında gerçekleşti.

Bu katliamı hazırlayan siyasi ortam ve aktörleri Madımak'a giden yolların ilk taşlarını 15 yıl öncesi döşemişlerdi. Madımak 1993'ü anlamak için Sivas 1978'i anlamak gereklidir. Madımak katliamının nedeni 1978 katliamının aydınlatılamaması, açığa çıkarılamamasıdır. Toplumsal kıyımları çözümlemeden „hayata devam etmek", benzer belki de daha ağır katliamlara, cinayetlere adeta davetiye çıkarmak demektir. Bütün Alevi katliamlarının sorumlusu ise yaşananları çözümlemeyen siyaset, cezasını kesmeyen hukuk, ve yaşananları yok sayan, yüzleşmeyen Anadolu insanıdır.

Sivas 1978 katliamı 3-7 Eylül tarihinde gerçekleşti. Nüfusunun çoğunluğu Alevi olarak bilinen Alibaba Mahallesi'nde başladı ve oradan bütün şehre bir çığ gibi yayıldı. Adli kayıtlara ve tutanaklara „olayların" mezhepsel kıyım amaçlı olduğu kaydedildi. Üç gün içerisinde Müslime Gülmez, Gülsüm Keklik, Bektaş Gökdemir, Bünyamin Yılmaz, Musa Uğuz, Özer Aksak, Musa Kale, Gülizar Boran, Vedat Kanat, Niyazibey Özkurt katledildi ve 100'e yakın kişi yaralandı. Sivas'ta 1000'den fazla iş yeri, bina ve ev tahrip edildi.

Alibaba Mahallesi'nde 3 Eylül 1978´de ne yaşandı? Pazar yerinde 2 çocuk, birisi Sünni, öbürü Alevi, arasında başlayan bir çocuk kavgası sağcılar tarafından „mezhep" çatışmasına dönüştürüldü. Sağcıların „Aleviler camilere saldırıyor" diye halkı tahrik etmesi, bağnazları sokağa çağırması adeta katliama davetiye çıkarıyordu. Bir ateş gibi bu söylem tüm kente hızla yayıldı.

Haberin ayrıntısında, „olayların" Alevilerin çoğunlukta bulunduğu Alibaba Mahallesi'ndeki pazar yerinde komando oldukları öne sürülen bazı kişilerin yaşlı bir adam ile küçük bir çocuğu dövmeleri ile başlamıştı. Yaşlı adam ile küçük çocuğun yakınlarının olaya müdahalesi sonucu çıkan kargaşa sırasında olay yerinden kaçan saldırganlar pazar esnafına ait tezgâhları da tahrip etmişlerdi. Tahrikler sonucu kentin çeşitli yerlerinde başlayan olaylar sırasında genelikle Aleviler ile solcu ve CHP'li olarak tanınan kişilerin ev ve işyerleri benzin dökülerek yakılmış, bazı yerler de otomatik silahlarla taranmıştı. Katliam sırasında bazı işyerlerine ve binalara da patlayıcı madde atılmıştı. Kentin çeşitli yerlerinde başlayan olaylar karşısında güvenlik kuvvetleri etkisiz kalmış, çevre il ve ilçelerden yardım istenmişti ve valilikçe sokağa çıkma yasağı konmuştu. Dava kayıtlarına resmi olarak girmiş olan 10 ölü, 145 müşteki ve 135 sanık mevcuttur. Müştekilerin çoğu silahla ve kesici aletlerle fiziksel güç kullanma ve evini, işyerini yakarak kundaklama sonucu yaralananlardır. Saldırıların hepsinde öldürme kastı vardır. Adli kayıtlarda olay şu sözlerle tanımlanmaktadır:

"Sivas'ta olay tarihinin başlangıcı olan 3 Eylül günü saat 11 sıralarında Alibaba Mahallesi pazaryerinde meydana gelen ve zahiren bir çocuk kavgası görünümünde olup ve fakat süratle gelişerek ve basınımızda kanlı Sivas olayları diye adlandırılan 10 kişinin ölümü, 93 kişinin yaralanması ve toplu ızrar ve tahribat nedeni ile zarar tevlit eden ve Sivas'ta bir iç savaş görünümü alarak isyan şeklinde 3 gün devam eden olaylar".

Çocuk kavgası bir kıyıma nasıl sebep olur?

Eğer kıyım yapma kararı önceden alınmış ise, sebebi teferuattır. Örneğin bir çocuk kavgası bile bir katliam için sebep olabilir. Çok önceden on binlerce broşür kapı kapı dağıtılarak, camilerde çeşitli suçlamalar yapılarak Sünni toplumun ilkel mezhep dürtüleri kamçılanmıştır. Yüzyıllardır mevcut olan kin, nefret tohumları yeniden tazelenmiştir. 1993 Madımak katliamı öncesinde paçavra gazetelerine "Müslüman Mahallesinde Salyangoz Satıyorlar" başlığı atarak kıyımın kapısını aralayan katillerin aynıları ve benzerleri 1978 katliamında da gazetelerinde kışkırtıcı ifadeler kullanarak, kıyımın yol taşlarını döşediler. Yüzyıllardır Alevilerin katledilmesini emir eden fetvalar bir nevi yenilenmiş oldu.

Berlin Alevi Toplumu-Cemevi olarak 3 Eylül 1978 Alibaba Mahallesi Katliamı'nı yaptıranları ve yapanları kınıyor, katledilen Canlarımızı saygıyla anıyoruz...

Berlin Alevi Toplumu-Cemevi